;”>( 1 )

                อัมพาต ( Stroke ) คือโรคที่เกิดขึ้นเนื่องจากสมองส่วนใดส่วนหนึ่งถูกทำลาย โดยเกิดจากการที่มีเลือดออกภายในสมองหรือการที่เส้นเลือดแดงที่ไปเลี้ยงสมองเส้นใดเส้นหนึ่งอุดตัน ทำให้ไม่มีเลือดไปเลี้ยงสมองส่วนนั้น มักจะพบในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคความดันเลือดสูงจะยิ่งเสี่ยต่อโรคนี้มากยิ่งขึ้น การที่สมองเสียไปอาจเป็นข้างใดข้างหนึ่ง เป็นผลทำให้เกิดอัมพาตของร่างกายข้างตรงข้ามที่เรียกว่าอัมพาตครึ่งซีก

                เมื่อเป็นอัมพาตผู้ป่วยจะมีอาการ วิงเวียน คลื่นไส้ ตามัว อาจหมดสติ อาการที่เกิดขึ้นจะเป็นทันทีทันใด ผู้ป่วยจำเป็นต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล หลังจากนั้นอาการอ่อนแรงของแขนขาจะตามมาจนเคลื่อนไหวไม่ได้ในที่สุด อาการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่ตามมาคือ

–           ไม่สามารถทำอะไรได้ดังใจ เช่น ยกแขนยกขาไม่ได้

–           พูดจาลำบาก ออกเสียงลำบาก

–           มีความเปลี่ยนแปลงทางสุขภาพจิตคือ ลืมสิ่งที่เคยจำได้ ไม่มีสมาธิ ตัดสินใจอะไรไม่ได้ ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ มีอารมณ์แปรปรวน บุกคลิก ลักษณะเปลี่ยนแปลง ซึมเศร้า

การให้การพยาบาล

            ในระยะแรกของอัมพาต ผู้ป่วยต้องนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา ผู้ดูแลต้องช่วยเหลืออย่างมากในการเคลื่อนไหวร่างกาย เมื่อเลยระยะแรกไปแล้วอาการจะมากหรือน้อยอยู่ที่ความผิดปกติของสมอง

                การให้การบริบาลต้องอาศัยความอดทนมากมีข้อแนะนำดังนี้

เกี่ยวกับเตียงและการอยู่บนเตียง

–           ถ้าเป็นไปได้เตียงควรสูงระดับสะโพก และมีพื้นที่ว่างรอบเตียง ซึ่งจะทำให้การดูแลสะดวกยิ่งขึ้น

–           เตียงควรแข็งแรง ( ถ้าได้เตียงโรงพยาบาลจะสะดวกยิ่งขึ้น ) และมีที่พยุงเหนือเตียง เช่นราวไม้ ซึ่งผู้ป่วยอาจโหนได้ด้วยมือ ทำให้เคลื่อนไหวได้ด้วยตนเอง

–           เปลี่ยนผ้าปูที่นอนบ่อยๆ โดยเฉพาะถ้าเปียกแฉะจากอุจจาระหรือปัสสาวะ ผู้ดูแลควรเรียนรู้เทคนิคพิเศษในการเปลี่ยนผ้าปูที่นอนจากพยาบาล เพราะการเปลี่ยนผ้าปูที่นอนในคนไข้อัมพาตมีเทคนิคพิเศษ

การบริบาลเฉพาะตัว

–           ล้างทำความสะอาดมือและเท้าของผู้ป่วยบ่อยๆ เพื่อความสะอาดและความสดชื่น รวมทั้งต้องทำความสะอาดฟัน ริมฝีปาก หู เล็บ และผมให้สะอาดอยู่เสมอ

–           เช็ดตัวผู้ป่วยด้วยการใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวบนเตียงทุกวัน การเช็ดตัวผู้ป่วยนี้ควรเป็นบริบาลที่มีความชำนาญพิเศษ

–           ในขณะอาบน้ำทำความสะอาด ให้พยายามสังเกตผิวหนังว่าตรงส่วนใดจะเป็นแผลกดทับหรือไม่

–           ผู้ป่วยอาจไม่สามารถทานอาหารได้ด้วยตนเอง เพราะมือไม่มีกำลัง ผู้บริบาลต้องคอยช่วยเหลือป้อนอาหาร

–           การขับถ่ายอุจจาระและปัสสาวะบนที่นอนต้องใช้หม้อถ่ายถาผู้ป่วยลุกขึ้นได้ต้องพยายามพาไปเข้ห้องน้ำได้